وام ازدواج با گذشت 123 روز همچنان روی یک پاشنه

به گزارش آژیم به نقل از فارس ،علاوه بر همه مشکلاتی که برای تشکیل یک خانواده پیش روی جوانان است، وقتی که برای دریافت این تسهیلات به شعب بانک‌ها مراجعه می‌کنند با مسایلی از جمله درخواست چند ضامن، طولانی شدن فرآیند دریافت وام و مانع تراشی‌های بانک‌ در این زمینه مواجه می‌شوند. این وام یکی از راه‌های یاری‌گر در زمینه ازدواج است، اما روند دریافت آن، گاهی این‌قدر زمان‌بر می‌شود که عملاً در روند ازدواج آن‌ها مورد استفاده قرار نمی‌گیرد. تاخیر در اعطای وام‌ها و قوانین سختگیرانه برخی شعب باعث شد که رئیس جمهور این موضوع را پیگیری کند.

در ۱۴ تیرماه سال جاری دولت در نامه‌ای به رئیس کل بانک مرکزی، دستورهای پنج‌گانه‌ای درباره پرداخت وام ازدواج به متقاضیان را ابلاغ کرد. این وام به‌منظور حمایت مالی از زوجین است که مبلغ مشخصی به هر یک از آن‌ها در قالب تسهیلات قرض‌الحسنه اعطا می‌شود.

طبق بند ۲ این دستورالعمل، بانک‌ها موظف‌اند ظرف پانزده روز ثبت‌نام کنندگان را به شعب ارجاع دهند، اما این روند همچنان طولانی است و در بعضی مواقع ۱ الی ۲ ماه طول می‌کشد.

در این باره با امید و مهشید که برای آغاز زندگی خود نیاز به این وام داشتند به صحبت پرداختیم. امید درباره خانه‌ای که برای آینده زندگی مشترکشان دیده بودند، گفت: خانه‌ی مناسبی پیدا کردیم و این وام را برای پول پیش خانه می‌خواستم، حدود یک ماه پیش قرار بود این پول را به صاحب خانه بدهم اما هنوز وام به دستم نرسیده و صاحب خانه گفته تا یک هفته دیگر اگر پول را نیاوریم خانه را به شخص دیگری  اجاره خواهد داد.

مهشید گفت: موقع درخواست وام این موضوع که برخی شعب‌ها سریع‌تر وام را می‌دهند نمی‌دانستیم، به خاطرهمین نزدیک‌ترین شعبه بانک به محل زندگی خود را انتخاب کردیم بعد از حدود ۲ ماه که پیامک مراجعه به بانک برای ما آمد به آن شعبه مراجعه کردیم ولی همچنان بعد از مدت ۳ ماه وامی دریافت نکردیم.

امید اضافه کرد: ما قصد داشتیم خیلی زود عروسی بگیریم و سر زندگی خودمان برویم و برای  مراسم‌ها روی این وام حساب باز کرده بودیم ولی تا به امروز هیچ بویی از پرداخت این وام نمی‌آید و هرچقدر هم که به بانک مراجعه کردیم همیشه جواب آنها این است که: «خیلی‌های دیگر جلوتر از شما هستند بودجه نداریم، فعلا منتظر باشید.»

منبع وام‌های قرض‌الحسنه مشخص است

برخی از مدیران شبکه بانکی از کمبود منابع مالی جهت محقق شدن دستورات رئیس جمهور می‌گویند این در حالی است که براساس ماده ۶۸ قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت، باید این وام از ردیف منابع موجود در حساب‌های پس‌انداز و جاری قرض‌الحسنه بانک‌ها، پرداخت شود.

منابع قرض الحسنه به کارمندان بانک‌ها تعلق می‌گیرد

در همین زمینه سید غنی نظری خانقاه نایب رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس و عضو کمیته تحقیق و تفحص از بانک های دولتی با بیان اینکه آمار و اطلاعات مربوط به تسهیلات اعطایی به کارکنان بانک ها در اختیار دولت است، اظهار داشت: درست در زمانی که میزان تسهیلات اعطایی فقط یکی از بانک‌ها به کارکنان خود بیش از ۳۰ هزار میلیارد تومان است، مردم برای دریافت وام ازدواج از همان بانک با مشکلات متعددی مواجه هستند.

همچنین او یادآور شد: کل تسهیلات قرض الحسنه ای که سال گذشته بانک ها به کارکنان خود پرداخت کرده اند، ۲۰ هزار میلیارد تومان بیشتر از تسهیلات ازدواجی است که پارسال به ۹۰۰ هزار متقاضی پرداخت شد!

این در حالی است که طبق بند الف تبصره ۱۶ قانون بودجه سال ۱۴۰۱ بانک‌ها مکلف هستند ۱۰۰ درصد سپرده‌های قرض‌الحسنه پس‌انداز و ۵۰ درصد سپرده‌های قرض‌الحسنه جاری را صرف تسهیلات قرض‌الحسنه ازدواج، فرزندآوری، ودیعه یا خرید یا ساخت مسکن و تأمین جهیزیه کالای ایرانی کنند. طبق این بند از قانون بودجه عدم اجرا یا تأخیر در پرداخت تسهیلات تخلف محسوب شده و قابل پیگیری در مراجع ذی‌صلاح است

صف وام گیرندگان باید صفر شود

بند ۳ و۴ این دستورالعمل مبنی بر صفر شدن صف وام ازدواج تا پایان تابستان امسال بود و شعب موظف‌اند که فراتر از دستورالعمل برای اخذ تضمین اقدام نکنند اما با مراجعه به چندین شعبه مختلف در برخی مراکز تهران و با پرس‌و‌جویی از مدیران شعب و زوج‌هایی که در انتظار این وام هستند مشخص شد همچنان برخی شعبه‌ها دو ضامن می‌خواهند و این دو ضامن باید دو کارمند رسمی یا یک کارمند رسمی و یک معتمد بازار باشد و این برخلاف دستور بانک مرکزی مبنی بر یک ضامن برای این وام است.

همچنان بانک‌ها دو ضامن می‌خواهد

در شعبه دیگری از بانک‌ها حوالی میدان انقلاب تهران زوجی که از جلوی پیشخوان مسئول بانک با ناامیدی آمدند و روی صندلی نشستند را دیدم طوری که رمق صحبت باهم را نداشتند. کنجکاو شدم و به سمت آن‌ها رفتم تا بپرسم مسئول بانک چه گفت که اینقدر بهم ریختند.

کنارخانم نشستم و حالش را پرسیدم شروع کرد به صحبت کردن، اسم آن‌ها سارا و محمد بود.

سارا درباره ضامن‌هایی که بانک از آنها خواسته گفت: بعد از حدود ۴۵ روز که پیام مراجع به شعبه آمد الان این شعبه می‌گوید باید دو ضامن داشته باشیم که یا کارمند باشند یا یک کارمند و یک معتمد بازار باشد ما به سختی توانستیم دو ضامن پیدا کنیم چون فکر کردیم برای هرکدام ما یک ضامن کافی باشد.

محمد گفت: وقتی که خواستیم شعبه بانک را انتخاب کنیم نمی‌دانستم که اینقدر باید رفت وآمد به شعبه داشته باشیم، هربار برای آمدن به بانک باید حدود ۳ ساعت در ترافیک باشم چون به محل کارم دور است و تقریبا اون روز دیگر به محل کار نمی‌رسم و از طرفی هم در بانک کارم به مشکل می‌خورد.

اعتبارسنجی مشکل ضامن را حل می‌کند

در این رابطه پورابراهیمی رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس به اقداماتی که در زمینه اعتبار سنجی بانکی انجام شده اشاره کرد و گفت: موضوع اعتبارسنجی از مواردی است که مسیر آن در کشور فراهم شده است. به واقع دیگر  در کشورهای دنیا وثیقه برای پرداخت تسهیلات بانکی مورد استفاده قرار نمی گیرد و مبنای پرداخت تسهیلات برای افراد حقیقی و حقوقی درجه اعتباری آنان است.

این نماینده مجلس با بیان اینکه مقوله اعتبارسنجی برای ارائه تسهیلات بانکی خوشبختانه در برخی از بانکهای کشور اجرایی شده است، بیان کرد: در حال حاضر ما بانکهایی در کشور داریم که از مدل اعتبار سنجی برای ارائه تسهیلات بانکی استفاده می کنند.

رتبه‌های برتر باید راحت وام بگیرند

وی با بیان اینکه اعتبار و رتبه اول تا سوم در فرآیند اعتبارسنجی افراد مدنظر قرار گرفته است، بیان کرد: افرادی که در رتبه اول قرار می گیرند بدون هیچ تضامینی تسهیلات خود را در سقف مشخص از بانکها دریافت می کنند چراکه اعتبارسنجی براساس شاخص های تعیین شده، امکان را فراهم کرده و تقریبا خطا در این بخش به حداقل ممکن رسیده است.

مبنای ضمانت اعتبار افراد است

پور ابراهیمی تاکید کرد: بنابراین ما بانکها را به سمت مسیری هدایت می کنیم که اساساً تضامین درحوزه شبکه بانکی حذف شود و مبنای تضمین میزان اعتبار مشتریان باشد. به واقع اگر مشتری در طول عمر خود یک چک برگشتی نداشته و بی‌تعهدی نکرده ،هر بانکی می تواند به این فرد تسهیلات بدون تضمین بانکی دهد.امیداوریم هرچه سریعتر و  با در نظر گرفتن روند موجود به تدریج به سمت این موضوع حرکت کنیم.

پیگیری‌ها همچنان نتیجه‌ای نداشت

براساس دستور رئیس جمهور تا پایان شهریور باید این مشکلات حل می‌شد و در صورت رفع نشدن در بند ۵ این دستورالعمل آمده: بانک ‌مرکزی در صورت عدم تحقق این مسائل موظف به پیگیری مدیران متخلف در این زمینه است.

اما همچنان باتوجه به این موارد و پیگیری‌های رئیس جمهور و رئیس کل بانک مرکزی همچنان این مشکلات در زمینه ارائه تسهیلات معضل بزرگی است و جوانان در صف طولانی دریافت وام ایستاده‌اند.