گیلان گذرگاهی پایدار در تجارت با اوراسیا

به گزارش آژیم به نقل از ایرنا ،مجتمع بندرانزلی ۱۷ پست اسکله و ظرفیت تخلیه و بارگیری سالانه ۱۰ میلیون تن کالا را دارد، بندری که بر روی کانالی طبیعی احداث شده که طبق نظر کارشناسان این حوزه با لایروبی مناسب امکان تردد کشتی هایی با تناژ بالا در آن فراهم می شود.

از دیگر سو بندر نوین کاسپین واقع در منطقه آزاد انزلی با چهار پست اسکله فعال، یک پست اسکله رو رو، ایجاد خط کشتیرانی حمل و نقل کانتینری منظم(لاینر) بین بنادر کاسپین و آکتائو به منظور توسعه صادرات و ترانزیت کانتینری مسیری مناسب و به صرفه برای تجار ایرانی و خارجی است.

کشتی رو – رو وظیفه جابه‌جایی وسایل نقلیه زمینی چرخ‌دار مثل خودروها، ماشین‌های سنگین، تریلر و واگن‌ها را داردکه به داخل کشتی رانده می‌شوند.

اگرچه برخی از کشورها برای دور زدن چین، روسیه، ایران و ترکیه و اتصال هند از طریق کشورهای عربی خاورمیانه و اسرائیل و اروپا سرمایه گذاری هایی در راه اندازی کریدورهای تجاری مختلف مانند کریدور جدید هند- خاورمیانه- اروپا داشتند اما تحولات اخیر منطقه نشان می دهد کریدور ترانزیتی بین‌المللی شمال-جنوب مسیری امن برای ترانزیت کالاها خواهد بود که علاوه برکاهش هزینه‌ها و صرفه‌جویی در زمان منافع فراوانی را عاید کشورهای بهره‌مند از آن خواهد کرد.

بنادر گیلان برای حمل کالا به چه کشورهایی مناسب تر هستند

مجتمع بندری انزلی سابقه‌ای ۳۰۰ ساله در عرصه حمل و نقل دریایی دارد و امروز با ۱۷ پست اسکله و امکان تخلیه و بارگیری ۱۰ میلیون تن کالا در سال بزرگترین و مجهزترین مجتمع بندری ایرانی حاشیه دریای خزر محسوب می شود.

این بندر که با قرار گرفتن در گذر تجاری بین‌المللی شمال – جنوب و تراسیکا و سایر کریدورهای بین المللی نقش برجسته ای در صنعت حمل و نقل دریایی با کشورهای حاشیه دریای خزر و اروپایی دارد.

همانطور که در مقدمه به آن اشاره شد یکی از مهمترین ویژگی های این بندر که امروزه بسیار مورد توجه قرار گرفته است احداث آن برروی کانال طبیعی است. این مزیت نشان می دهد بندر انزلی در صورت پسروی آب دریای خزر طی سال های آینده با انجام لایروبی بطور کامل خشک نخواهد شد و کشتی‌های تناژ پنج تا هفت هزار تن می‌توانند در اسکله‌های شماره ۱۱ و ۱۲ و ۱۳ این مجتمع پهلوگیری کنند.

علاوه بر این موارد، مدیر کل بنادر و دریانوردی گیلان نیز اعلام کرد طی ماه های آینده شرکت کشتی سازی و عملیات تعمیرات کشتی در این مجتمع بندری تاسیس خواهد شد و به این ترتیب صاحبان کشتی خدمات بیشتر و مناسب تری از بنادر گیلان دریافت خواهند کرد.

این افزایش تجهیزات و تاسیسات بندری در گیلان طی سال های اخیر توجه هیات‌های تجاری خارجی و کشورهای همسایه بسیاری را برای سرمایه گذاری در این بنادر جلب کرده است.

درخصوص بندر کاسپین نیز که با هدف توسعه روابط اقتصادی با کشورهای حاشیه خزر و راه‌اندازی کریدور شمال – جنوب در منطقه آزاد انزلی احداث شده این بندر مشخصات بنادر نسل سوم را دارد.

پنج پست اسکله مشتمل بر پایانه‌های تجاری، کانتینری، چندمنظوره، محوطه عمومی، اسکله‌رو _ رو، پایانه غلات، سوخت و صنایع دریایی و ظرفیت تخلیه و بارگیری در فاز نهایی تا ۱۵ میلیون تن کالا را در سه نوبت کاری بخشی از ظرفیت های این بندر هستند.

یک فعال اقتصادی در گفت و گو با ایرنا در پاسخ به این پرسش که بنادر گیلان برای حمل کالا به چه کشورهایی مناسب تر هستند، گفت: اگر جابجایی کالا کشورهای اوراسیا به سمت کشورهای حاشیه خلیج فارس، عراق و سوریه باشد بدون تردید مجتمع بندری انزلی به دلیل آنکه مسیر انزلی به مرز باشماق و باشماق – سوریه کوتاهتر از مسیر بندر امیرآباد – تهران، تهران – باشماق است مناسب ترین بندر خواهد بود.

«مسعود دانشمند» با تاکید بر بهره گیری از حمل و نقل ترکیبی، تصریح کرد: علاوه بر زیرساختهای بندری باید در استان زیرساختهای جاده ای مناسب نیز ایجاد شود و این مولفه نباید نادیده گرفته شود به طور مثال در مسیر انزلی -باشماق کالا بدون عبور از ترافیک تهران از دوراهی قزوین به سمت همدان، زنجان، بیجار و باشماق حرکت می کند اما بندر امیر آباد در این مسیر قرار ندارد.

اگر جابجایی کالا کشورهای اوراسیا به سمت کشورهای حاشیه خلیج فارس، عراق و سوریه باشد بدون تردید مجتمع بندری انزلی مناسب ترین بندر خواهد بود.به گفته وی بنادر انزلی برای ترانزیت کالا از کشورهای قرقیزستان، قزاقزستان، ترکمنستان، ازبکستان به کشورهای عربی مناسب تر از امیر آباد است و در مراودات تجاری با کشورهای عربی و ترکیه نیز انزلی مناسب ترین بندر است.

یک کارشناس روابط بین الملل نیز به ظرفیت گیلان در زمینه حمل و نقل دریایی اشاره کرد و گفت: با تکمیل بنادر انزلی و کاسپین ظرفیت بنادر انزلی به بیش از ۳۰ میلیون تن افزایش خواهد یافت. نکته جالب توجه اینکه بندر کاسپین نیز به عنوان یک بندر نسل سوم در پسکرانه خود ۲ شهرک صنعتی دارد و شهرک صنعتی سوم را نیز بزودی احداث خواهد کرد.

مجید صیادنورد ادامه داد: مجتمع بندری انزلی در فاصله ۱۰ تا ۵۰ کیلومتری با شهرک های صنعتی سه شهرستان انزلی، رشت و صومعه سرا قرار دارد و این موضوع بیانگر فاصله اندک مبادی ورود و خروج کالا (بنادر و نقاط مرزی) با مراکز تولیدی-صنعتی است که نقش مهمی در کاهش هزینه تولید و امکان رقابت در بازارهای بین المللی را خواهد داشت.

مهترین مزیت گیلان برای تجارت با اوراسیا

این کارشناس روابط بین الملل به سابقه چند صد ساله گیلان در ارتباط با کشورهای حاشیه دریای خزر به ویژه روسیه، جمهوری آذربایجان و قزاقستان اشاره کرد و گفت: آشنایی با فرهنگ تجاری و ساز و کارهای اداری کشورهای مزبور موجب اعتماد متقابل، سرعت بخشیدن به دریافت و ارائه خدمات و همچنین امکان گسترش امر تجارت (صادرات و واردات) خواهد بود.

صیاد نورد ادامه داد: از اثرات مثبت این ارتباط نقش محوری گیلانیان در تاسیس و راه اندازی مرکزی ایرانیان در آستراخان – دروازه ورود به بازار روسیه و درصد قابل توجه (حدود ۸۰ درصدی) گمرکات این استان در سهم کالاهای مراوده شده با اوراسیا است.

وی تصریح کرد: از سوی دیگر به دلیل عملکرد مناسب ۱۵۰ ساله گذشته، گیلانیان مسیر خوبی را در جهت تجاری سازی محصولات کشاورزی و تولیدات صنعتی خود طی کرده‌اند به این معنا که علاوه بر شهرک های صنعتی استان، گیلانیان در زمینه ایجاد کارخانجات فرآوری محصولات کشاورزی و شیلاتی گام های خوبی برداشته اند.

صیاد نورد اضافه کرد: با اتصال بندر کاسپین به خط ریل سراسری که چندی دیگر محقق خواهد شد و وصل شدن بندر انزلی و آستارا به این خطوط، دریاهای شمالی و جنوبی ایران به یکدیگر متصل شده و زمینه فعال سازی کریدورهای بین المللی و ایجاد روابط تجاری میان کشورهای ۲ سوی دریای ایران را فراهم می کند.

وی خاطر نشان کرد: در نهایت اینکه استان گیلان دارای منطقه آزاد انزلی است. در تحلیل های بین المللی استان دارای منطقه آزاد، مزیت رقابتی مضاعفی نسبت به سایر نقاط دارا می باشد. با توجه به فعالیت ۲۰ ساله منطقه آزاد انزلی در معادلات ملی و بین المللی، این منطقه به یکی از برندهای ارتباطی ایران با کشورهای حوزه دریای کاسپین و اوراسیا تبدیل شده است.

تولید کنندگان گیلانی علاقمند به صادرات به اوراسیا هستند

یکی از دلایلی که استان گیلان را در تجارت خارجی مطرح کرده مزیت های جغرافیایی، قرابت فرهنگی این استان است که به لحاظ اقلیمی با کشورهای حوزه اوراسیا دارد.

مدیر کل صنعت، معدن و تجارت استان گیلان این استان را از قطب های تولید مواد غذایی در کشور دانست و افزود : این تولیدات که با کیفیت بالا و دانش روز در حال انجام است قدرت رقابت پذیری و بازاریابی در کلیه بازارهای جهانی را دارد، هزینه ارسال این محصولات با توجه به زیر ساخت هایی که در بخش های، جاده ای، ریلی و دریایی در حال شکل گیری است نیز بسیار کاهش یافته است.

تیمور پورحیدری با بیان اینکه وجود منطقه آزاد تجاری انزلی در گیلان انگیزه لازم را در بین تجار و بازرگانان برای افزایش مراودات تجاری با کشورهای حاشیه خزر و اوراسیا ایجاد کرده است، گفت: مهمترین نکته در این رابطه علاقمندی تولید کنندگان استانی به صادرات محصولاتشان به کشورهای اوراسیا است. با توجه به مشکلات گمرکی و محدودیت هایی که در شمال کشور وجود دارد، این موضوعات و چالش ها با هماهنگی دستگاهها و وزارت خانه های مرتبط دست اندرکار حوزه تجارت در کمیته توسعه صادرات غیر نفتی مطرح شده و ما به دنبال رفع این مشکلات هستیم.

وی تصریح کرد: اتاق بازرگانی گیلان که با محوریت اصلی صادرات در استان فعالیت دارد، اتاق فکری برای این منظور تشکیل داد تا چالش های مسیر را شناسایی کند و موضوعات مختلف قابل حل را در استان و چالش های موجود در سطح ملی را به سازمان توسعه تجارت انتقال دهد. در این ارتباط جلسات موثری نیز با رایزنان اقتصادی چند کشور از جمله اوراسیا برگزار شد و بزودی تبادل اطلاعات در حوزه تجارت شکل می گیرد.

مدیر کل صنعت، معدن و تجارت گیلان اضافه کرد: با توجه به پتانسیل تجارت در گیلان بازارهایی که پیش از این در حوزه اوراسیا از دست رفته اند دوباره احیاء شدند و تجار ما با هدف گذاری منطقی می توانند محصولات و تولیدات خود را با هزینه کم، بسته بندی مناسب و قابل رقابت در بازارهای جهانی عرضه کنند.

تجار ما با هدف گذاری منطقی می توانند محصولات و تولیدات خود را با هزینه کم، بسته بندی مناسب و قابل رقابت در بازارهای جهانی عرضه کنند.

وی با اشاره به اعزام هیات های تجاری ۲ طرف به کشورهای هدف گفت: در این بخش به لحاظ سلیقه و ذائقه مردم کشورهای حوزه اوراسیا و محصولات کشاورزی مخصوصا در گیلان می توانیم ساز و کاری فراهم کنیم که میزان و شاخص های صادراتی ما را در منطقه افزایش یابد.

پورحیدری اظهار کرد: مشکلات تجار در حوزه های گمرکی، ترانزیتی و حذف تعهدات ارزی نیز با سازمان تجارت ایران مطرح شد و در آینده ای نزدیک مسیر برای صادرات کالاهای گیلانی به حوزه اوراسیا هموارتر خواهد شد.

به گفته صیادنورد کارشناس روابط بین الملل مهمترین مشکل پیش رو در گسترش تجارت با اوراسیا را نبود راهبرد جامع تجاری، ترانزیتی، لجستیکی و تولیدی – صادراتی در گیلان عنوان کرد و افزود: اگر استانداری، سازمان منطقه آزاد انزلی و نمایندگان مجلس به فهم واحدی در خصوص سازوکارها، راهکارهای پیش روی در خصوص ظرفیت ها و فرصت های ملی استان در معادلات بین المللی جمهوری اسلامی ایران برسند، سهم بیشتری از منافع ملی کشورمان در مناسبات منطقه ای تامین خواهد شد.

گیلان ظرفیت ها و مزایای بسیاری برای گسترش تجارت با کشورهای حاشیه دریای خزر دارد که در این گزارش به بخشی از این مزیتها پرداخته شد. طی ۲ سال اخیر هیات تجاری بسیاری از کشورهای مختلف به این استان سفر کردند و سرمایه گذارانی از کشورهای مختلف از جمله چین تمایل زیادی به سرمایه گذاری در منطقه آزاد انزلی دارند، تمایل روسیه برای سرمایه گذاری در خط آهن رشت- آستارا و تکمیل و بهره برداری از آن نشان می دهد گیلان می تواند نقشی محوری و اساسی در گشایش وضعیت اقتصادی کشور ایفا کند.